Հայաստանի կարևորագույն բնապահպանական հիմնախնդիրը Սևանալճի ապագայի հարցն է: Քանի որ լիճը հանդիսանում է քաղցրահամ ջրիմիակ խոշոր երաշխավորված աղբյուրը ոչ միայն Հայաստանում, այլ նաևՀարավային Կովկասում` նրա ջրային ռեսուրսների արդյունավետօգտագործման հարցը մշտապես օրակարգում է եղել:Սևանա լճի գլխավոր խնդիրը ջրի մակարդակի կտրուկ նվազումն է,որը
1950 թվականից էներգետիկ կարիքների և ոռոգման նպատակովլճից մեծ քանակությամբ ջրի բաց թողնման հետևանք էր: Ջրիմակարդակի իջնելը հանգեցրեց շատ ձկնատեսակների ոչնչացման,ափամերձ հատվածների ճահճացման և բնապահպանական աղետիիրական վտանգի առաջացման:
80-ականներին լճից ջրիբացթողումը էապեսկրճատվեց, և կառուցվեց 48կիլոմետր երկարությամբԱրփա-Սևան թունելը`Արփա գետի ջրերը լիճտեղափոխելու համար:Այդուհանդերձ, լճի ներկայիսմակարդակը 11 մետրովցածր է նախնականից, որը2000 մետրով բարձր է եղելծովի մակերևույթից:Սևանա լճի հիմնախնդիրը ծագել է 1848 թվականին, երբ բարձրացվել է Հրազդան գետի ձախ ափին գտնվող հողատարածքների` լճից ջրի բացթողմամբ ոռոգելու հարցը: 20-րդ դարի սկզբին հանդես են եկել լճի ջրի գործնական նպատակներով օգտագործման մի քանի առաջարկություններ, ինչպես նաև լճի մակարդակի իջեցման նախագծեր:
Հաշվարկվել էր, որ լճի մեծ մակերեսի պատճառով ներհոսող ջրերի 95%-ը<<անօգուտ վատնվում է>> ` գոլորշիանալով: Առաջարկվում էր 45 մետրովիջեցնել լճի մակարդակը և օգտագործել հավելյալ ջուրը` Արարատյանդաշտավայրի ոռոգման և էլեկտրականության արտադրության նպատակով:Սևանա լճի մակարդակի անկումը զուգորդվեց կեղտաջրերի արտանետումների ավելացմամբ, ինչը բացասակն ազդեցույուն ունեցավ ջրի կենսաքիմիական նյութերի շրջանառության վրա` հանգեցնելով էկոհամակարգերի խախտումներին: Որպես հետևանք սկսվեց <<ջրի ծաղկումը>>: Բացի այդ, խնդիրներ կային նաև ջրից ազատված տարածքների հետ, որոնք այգեգործության համար պիտանի չէին: 1950-ականների վերջում սկսվեցին լճի մակարդակի իջեցման ծրագրի վերանյամն քննարկումները: Որպես ծրագրի վերանայման փաստարկ էր ընդունվում Հրազդանի հէկ-երը ջերմակայանով փոխարինման հնարավարությունը:
80-ականներին լճից ջրիբացթողումը էապեսկրճատվեց, և կառուցվեց 48կիլոմետր երկարությամբԱրփա-Սևան թունելը`Արփա գետի ջրերը լիճտեղափոխելու համար:Այդուհանդերձ, լճի ներկայիսմակարդակը 11 մետրովցածր է նախնականից, որը2000 մետրով բարձր է եղելծովի մակերևույթից:Սևանա լճի հիմնախնդիրը ծագել է 1848 թվականին, երբ բարձրացվել է Հրազդան գետի ձախ ափին գտնվող հողատարածքների` լճից ջրի բացթողմամբ ոռոգելու հարցը: 20-րդ դարի սկզբին հանդես են եկել լճի ջրի գործնական նպատակներով օգտագործման մի քանի առաջարկություններ, ինչպես նաև լճի մակարդակի իջեցման նախագծեր:
Հաշվարկվել էր, որ լճի մեծ մակերեսի պատճառով ներհոսող ջրերի 95%-ը<<անօգուտ վատնվում է>> ` գոլորշիանալով: Առաջարկվում էր 45 մետրովիջեցնել լճի մակարդակը և օգտագործել հավելյալ ջուրը` Արարատյանդաշտավայրի ոռոգման և էլեկտրականության արտադրության նպատակով:Սևանա լճի մակարդակի անկումը զուգորդվեց կեղտաջրերի արտանետումների ավելացմամբ, ինչը բացասակն ազդեցույուն ունեցավ ջրի կենսաքիմիական նյութերի շրջանառության վրա` հանգեցնելով էկոհամակարգերի խախտումներին: Որպես հետևանք սկսվեց <<ջրի ծաղկումը>>: Բացի այդ, խնդիրներ կային նաև ջրից ազատված տարածքների հետ, որոնք այգեգործության համար պիտանի չէին: 1950-ականների վերջում սկսվեցին լճի մակարդակի իջեցման ծրագրի վերանյամն քննարկումները: Որպես ծրագրի վերանայման փաստարկ էր ընդունվում Հրազդանի հէկ-երը ջերմակայանով փոխարինման հնարավարությունը:
Комментариев нет:
Отправить комментарий